Image Source

जसजसा हिवाळा जवळ येतो तसतसे सुक्या मेव्याचे आरोग्य फायदे अधिक लक्षणीय होतात. ते उर्जेचा नैसर्गिक स्रोत प्रदान करतात, जे विशेषतः थंड महिन्यांत महत्वाचे असते जेव्हा सर्वांना त्या अतिरिक्त वाढीची आवश्यकता असते.

हिवाळा हंगाम सुरु झालेला असून, थंडीचे प्रमाण आता वाढू लागले आहे. त्यामुळे आता आपल्या आरोग्याची विशेष काळजी घेण्याची ही वेळ आहे.

आपण जो आहार घेतो, तो आपल्या आरोग्याचा एक मोठा भाग आहे. आपल्या पूर्वजांना हे चांगलेच माहीत होते, म्हणूनच परंपरेने हंगामी बदलामुळे भारतात आहारात बदल घडून आले आहेत.

जर आपण हिवाळ्यात आपल्या आजीला भेटायला गेलात तर ती डिंकाचे गोड लाडू, मिक्स ड्रायफुडचे लाडू, तिळ किंवा शेगदान्याचे लाडू यांसारखे खास पदार्थ दिले जातील.

अलिकडे अशा प्रकारचे तुम्ही आरोग्यदायी आणि पौष्टिक हिवाळ्यातील खास पदार्थ ऑर्डर करु शकता. त्यापैकी काही खादय पदार्थ खालील प्रमाणे आहेत.

सरसों का साग

सरसों का साग ही एक पारंपारिक पंजाबी डिश आहे जी मोहरीच्या हिरव्या भाज्या, आले आणि लसूण घालून तयार केली जाते.

हे पारंपारिकपणे मक्याच्या रोटी बरोबर दिले जाते. हिरव्या मोहरीची पाने लोह आणि आहारातील फायबरचा चांगला स्रोत आहेत. या सागात पांढ-या लोण्याचा एक तुकडा घाला आणि या हिवाळ्यातील ट्रीटचा आनंद घ्या.

बाजरीची भाकरी किंवा खिचडी

महाराष्ट्रात हिवाळयामध्ये खासकरुन बाजरीच्या भाकरीचे सेवन केले जाते, कारण ती या दिवसात शरीर गरम  ठेवण्यात मदत करते.

बाजरीची खिचडी ही एक पारंपारिक राजस्थानी डिश आहे जी हिवाळ्यात बनवली जाते. या पौष्टिक डिशमध्ये किंचित चवदार पोत आहे आणि ते तयार करणे सोपे आहे.

त्यात फॉस्फरस, पोटॅशियम, मॅग्नेशियम आणि फायबर भरपूर प्रमाणात असते. बाजरीच्या खिचडीमध्ये लोह देखील असते, जे अॅनिमियापासून बचाव आणि नियंत्रणात मदत करते.

मूग डाळ हलवा

मूग डाळ हलवा ही हिवाळ्यात खाल्ली जाणारी एक स्वादिष्ट मिष्टान्न डिश आहे. शरीराला उबदार ठेवण्यासाठी आणि थंडीपासून संरक्षण करणे अपेक्षित आहे.

ही पिवळी मूग डाळ, दूध आणि तूप घालून बनवली जाते. हे प्रथिने आणि झिंकने भरलेले आहे. त्यात पोटॅशियम आणि मॅग्नेशियम देखील असते, जे रक्तदाब नियंत्रित करण्यास मदत करते.

निहारी (How to keep your body warm in winter?)

निहारी हा एक स्टू आहे ज्यामध्ये शेळी किंवा कोकराचे मांस अस्थिमज्जासह शिजवले जाते. हा प्रसिद्ध पदार्थ मुघल काळातील आहे.

हे पारंपारिकपणे थंड हिवाळ्यात सकाळी न्याहारीसाठी खाल्ले जाते. तुम्ही खमीरी किंवा तंदुरी रोटीसोबत खाऊ शकता. निहारीमध्ये भरपूर प्रथिने आणि फॅट्स असल्याने ते खाल्ल्याने हिवाळ्यात तुम्ही उबदार राहू शकता.

पंजिरी किंवा पेज

पंजिरी ही हिवाळ्यातील चवदार पदार्थ आहे जी गव्हाचे पीठ, तूप, साखर, वेलची, मसाले आणि भरपूर प्रमाणात सुका मेवा घालून बनवली जाते.

त्यात आले पावडर, खाण्यायोग्य डिंक या सारखे उष्णता निर्माण करणारे घटक असतात. सर्व घटक भाजायला थोडा वेळ लागत असला तरी पंजिरी बनवायला सोपी आहे.

हिवाळ्यात शरीर उबदार ठेवण्यासोबतच, पंजिरी हे प्रसूतीनंतरचे उत्कृष्ट अन्न देखील आहे कारण ते प्रसूतीनंतर बरे होण्यास गती देते.

डिंक लाडू

डिंक लाडू हे उत्तर भारतातील लोकप्रिय हिवाळ्यातील पदार्थ आहे. हा लाडू तयार करण्यासाठी विविध ड्रायफुड व डिंकासह अनेक पदार्थ वापरले जातात.

हिवाळ्यातील थंडींवर मात करण्यासाठी यामध्ये विशेष पौष्टिक शक्ती असल्याचे मानले जाते. हे लाडू एकदा तयार केल्यानंतर, ते अनेक महिने साठवता येतात. हे बद्धकोष्ठता टाळण्यासाठी देखील मदत करते आणि पचनसंस्था निरोगी ठेवते.

खारोडे सूप

खारोडे का सूप, ज्याला पाय का शोरबा असेही म्हणतात, हा बकरी किंवा कोकरु ट्रॉटरसह बनवलेला हाडांचा मटनाचा रस्सा आहे. हे त्याचे मूळ मुघल काळातील आहे.

मांसापासून पोषक आणि खनिजे बाहेर पडण्यासाठी ते मंद आचेवर तासन्तास शिजवले जाते. या मटनाचा रस्सा एक समृद्ध चव आहे, आजारपण किंवा दुखापत दरम्यान अत्यंत पौष्टिक आहे. हे हिवाळ्याच्या हंगामात घेतले जाणारे लोकप्रिय मांसाहारी सूप आहे.

तिळ पिठा

तिळ पिठा हा पारंपारिक आसामी पदार्थ आहे. हे तांदळाच्या पिठाचे पॅनकेक आहे ज्यामध्ये काळे तीळ आणि गूळ भरलेला असतो.

हे कुरकुरीत स्नॅक्स आसाममधील मुख्य कापणी उत्सव बिहू दरम्यान बनवले जातात. काळ्या तीळांना आयुर्वेदात त्यांच्या शरीरात उष्णता आणि ऊर्जा निर्माण करण्याच्या क्षमतेसाठी बहुमोल मानले जाते.

गाजर हलवा

गाजर हलवा हिवाळ्यातील उत्तम मिष्टान्न आहे कारण हिवाळ्यात गाजर भरपूर प्रमाणात उपलब्ध असतात. पूर्ण चरबीयुक्त दुधात किसलेले गाजर उकळून बनवलेले, या हंगामात हा एक लोकप्रिय गोड पदार्थ आहे. गाजरमध्ये बीटा-कॅरोटीनच्या रूपात व्हिटॅमिन ए असते, जे रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यास मदत करते.

रसम (How to keep your body warm in winter?)

जेव्हा तुम्हाला खोकला किंवा सर्दी होत असेल तेव्हा थंड हिवाळ्यात रसम सर्वोत्तम आहे. तूर डाळीने बनवलेल्या या दक्षिण भारतीय सूपला टोमॅटो, चिंच आणि लिंबू यांच्यापासून अनोखी चव आणि चांगुलपणा मिळतो. रसमच्या काही पाककृतींमध्ये आले, मिरपूड आणि ड्रमस्टिक्स देखील समाविष्ट आहेत.

सारांष

हिवाळ्यातील हे पदार्थ हेल्दी आणि चवदार असतात. ते तुम्हाला उबदार राहण्यास मदत करतील आणि हिवाळ्यासाठी आवश्यक पोषक तत्वे प्रदान करतील.

हे क्लासिक होममेड हिवाळा स्पेशल खदय पदार्थ आहेत.  हे सर्व पदार्थ हिवाळ्याच्या हंगामात तंदुरुस्त आणि उत्साही राहण्यास मदत करतात. आपण यापैकी काहींचा आस्वाद नक्की घ्याल अशी आशा करुया, धन्यवाद!