Image Source

How to File Income Tax Return | IT रिटर्न कसे भरावे, नवीन कर प्रणाली अंतर्गत आयकर कपात कशी करावी? व आयटीआर कसा दाखल करावा याबद्दल जाणून घ्या.

करदात्याला त्याच्या उत्पन्नाचा अहवाल देण्यासाठी, किंवा कर परताव्याचा दावा करण्यासाठी आयकर रिटर्न भरणे आवश्यक आहे. लक्षात ठेवा डेटाची गणना आणि अहवाल देण्यासाठी आवश्यक असलेली सर्व कागदपत्रे हाताशी ठेवणे महत्त्वाचे आहे. How to File Income Tax Return आयटीआर कसा दाखल करावा याबद्दल चरण-दर-चरण मार्गदर्शक खालील प्रमाणे आहे.

तुमचे उत्पन्न आणि करांची गणना करा 

तुम्हाला लागू होणाऱ्या आयकर कायद्यानुसार, तुम्ही तुमच्या उत्पन्नाची गणना करणे आवश्यक आहे. तुम्ही पगार, फ्रीलांसिंग आणि व्याज महसूल यासह गणनामध्ये सर्व प्रकारच्या उत्पन्नाचा समावेश करणे आवश्यक आहे.

तुम्ही कलम 80C अंतर्गत कर-बचत साधनांसारख्या कपातीवर दावा करु शकता आणि याप्रमाणे. TDS, TCS किंवा तुम्ही भरलेल्या कोणत्याही आगाऊ करासाठी क्रेडिट विचारात घेणे देखील महत्त्वाचे आहे.

TDS प्रमाणपत्र आणि फॉर्म 26AS वर कर कपात

आर्थिक वर्षाच्या चारही तिमाहींसाठी तुम्हाला मिळालेली TDS प्रमाणपत्रे वापरुन, तुमच्या TDS रकमेची बेरीज करा. फॉर्म 26AS मध्ये TDS आणि वर्षभरात तुम्ही भरलेल्या करांचा सारांश दिलेला असतो.

योग्य आयकर फॉर्म निवडा 

आयकर रिटर्न भरण्यासाठी, कोणता आयकर फॉर्म, ITR फॉर्म वापरावा हे तुम्ही निश्चित केले पाहिजे. एकदा तुम्ही आयकर फॉर्म निश्चित केल्यानंतर, तुम्ही आयकर रिटर्न भरण्यासाठी पुढे जाऊ शकता.

आयकर पोर्टलवरुन आयटीआर युटिलिटी डाउनलोड करा

www.incometax.gov.in या साइटवर जा आणि वरच्या मेनू बारवर 'डाउनलोड्स' वर क्लिक करा.

मूल्यांकन वर्ष निवडा आणि ऑफलाइन उपयुक्तता सॉफ्टवेअर डाउनलोड करा, उदाहरणार्थ, Excel किंवा Java किंवा JSON, तुमच्या पसंतीनुसार.

डाउनलोड केलेल्या फाइलमध्ये तुमचे तपशील प्रविष्ट करा

तुम्ही ऑफलाइन युटिलिटी डाउनलोड करू शकता, तुमच्या उत्पन्नाशी संबंधित माहिती भरू शकता आणि युटिलिटीच्या गणनेवर आधारित देय कर किंवा परतावा देय रक्कम शोधू शकता. डाउनलोड केलेल्या फॉर्मवर, तुम्ही आयकर चालानचे तपशील भरु शकता.

तुम्ही प्रविष्ट केलेली माहिती तपासा 

डाउनलोड केलेल्या फॉर्मच्या उजव्या बाजूला, तुम्हाला अनेक बटणे दिसतील. सर्व आवश्यक माहिती प्रविष्ट केल्याची पुष्टी करण्यासाठी, 'प्रमाणित करा' बटणावर क्लिक करा.

फाईलला XML फॉरमॅटमध्ये रुपांतरित करा

जर फाइल यशस्वीरित्या सत्यापित झाली असेल, तर ती XML फॉरमॅटमध्ये रुपांतरित करण्यासाठी फाईलच्या उजव्या बाजूला असलेल्या 'XML व्युत्पन्न करा' बटणावर क्लिक करा.

तुमची XML फाइल आयकर पोर्टलवर अपलोड करा

आयकर ई-फायलिंग पोर्टलवर लॉग इन करा आणि 'आयकर रिटर्न' पर्याय निवडण्यासाठी 'ई-फाइल' टॅबवर क्लिक करा.

पॅन, मूल्यांकन वर्ष, आयटीआर फॉर्म क्रमांक आणि सबमिशनची पद्धत यासारखे तपशील प्रदान करा. 'सबमिशन मोड' या फील्डच्या नावाशी संबंधित ड्रॉपडाउनमधून कृपया 'अपलोड XML' पर्याय निवडा.

पडताळणी पर्यायांमधून निवडा: आधार OTP, EVC किंवा ITR-V ची मॅन्युअली स्वाक्षरी केलेली प्रत CPC, बेंगळुरुला पाठवणे.

ITR सबमिट करा 

त्यानंतर, तुमची XML फाईल संलग्न करा आणि "सबमिट" बटणावर क्लिक करा.

ITR भरताना, या सामान्य चुका टाळा 

  • चुकीचा फॉर्म निवडणे
  • चुकीचे मूल्यांकन वर्ष निवडणे
  • चुकीची वैयक्तिक माहिती प्रदान करणे
  • फॉर्म 26AS सह TDS न जुळणे
  • दोनदा कर सवलतीचा दावा करणे
  • मुदतीच्या शेवटच्या दिवसाची वाट पाहणे

नवीन कर प्रणाली अंतर्गत आयकर कपात कशी वाचवायची?

1 एप्रिल 2020 (FY 2020-21) पासून, सरकारने व्यक्ती आणि हिंदू अविभक्त कुटुंबांसाठी (HUFs) जुन्या कर प्रणालीला पर्यायी पर्याय म्हणून नवीन कर व्यवस्था (कलम 115BAC) लागू केली. तीन वर्षांनंतर, केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023 मध्ये, अशी घोषणा करण्यात आली होती की नवीन करदात्यांना आर्थिक वर्षाच्या सुरुवातीला निवड  करणाऱ्यांसाठी डीफॉल्ट असेल.

2023-24 केंद्रीय अर्थसंकल्पात सादर केलेल्या नवीन कर प्रणाली अंतर्गत, करदाते मर्यादित कपातीसह कमी कर दर किंवा एकाधिक कपाती आणि सवलतींसह उच्च कर दर यापैकी एक निवडू शकतात.

या नवीन कर प्रणालीमध्ये, केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023 मध्ये वैयक्तिक करदात्यांच्या सुमारे 70 कपाती काढून टाकण्यात आल्या आहेत. यामध्ये कलम 80C (रु. 1.5 लाख पर्यंत) आणि कलम 80D अंतर्गत वैद्यकीय विमा प्रीमियमवरील लाभांसारख्या कपातीचा समावेश आहे. तथापि, नवीन कर प्रणाली अंतर्गत करदात्यांना काही कपात अजूनही उपलब्ध आहेत.

सध्याच्या कर प्रणालीमध्ये, नवीन पर्याय निवडणाऱ्या पगारदार व्यक्तींकडे 2023-24 या आर्थिक वर्षात कर बचतीचे दोन मार्ग आहेत:

स्टॅन्डर्ड डिडक्शन 

  • रु. 50,000 ची मानक वजावट व्यक्तीच्या पगारावर किंवा पेन्शनवर लागू होते.
  • कलम 80CCD (2) अंतर्गत वजावट: राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली (NPS):

पगारदार व्यक्ती आयकर कायदा, 1961 च्या कलम 80CCD (2) अंतर्गत त्यांच्या नियोक्त्याने राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली (NPS) मध्ये केलेल्या गुंतवणुकीसाठी वजावटीचा लाभ घेऊ शकतात.

नवीन कर प्रणाली अंतर्गत सूट यादी 

1.  अपंग व्यक्तींसाठी वाहतूक भत्ते (PwD): अपंग व्यक्तींशी संबंधित वाहतूक भत्त्यांसाठी सूट.

2.  वाहतूक भत्ता: वाहतूक उद्देशांसाठी प्रदान केलेल्या भत्त्यांसाठी सूट.

3.  प्रवास/टूर/हस्तांतरण भरपाई: प्रवास, टूर किंवा बदल्यांशी संबंधित नुकसानभरपाईसाठी सूट.

4.  अधिकृत उद्देशांसाठी अनुज्ञेय: अधिकृत हेतूंसाठी प्राप्त झालेल्या अनुज्ञेयांसाठी सूट.

5.  कलम 10(10C) अंतर्गत स्वैच्छिक सेवानिवृत्ती योजना (VRS): स्वैच्छिक सेवानिवृत्ती योजनेंतर्गत मिळालेल्या रकमेसाठी सूट.

6.  कलम 10(10) अंतर्गत ग्रॅच्युइटीची रक्कम: कलम 10(10) अंतर्गत ग्रॅच्युइटीच्या रकमेसाठी सूट.

7.  कलम 10(10AA) अंतर्गत रोख रक्कम : कलम 10(10AA) अंतर्गत रजा रोखीकरणासाठी प्राप्त झालेल्या रकमेसाठी सूट.

8.  कलम 24 अंतर्गत लेंट-आउट मालमत्तेसाठी गृह कर्जावरील व्याज: कलम 24 नुसार उधार दिलेल्या मालमत्तेसाठी गृहकर्जावरील व्याजात सूट.

9.  भेटवस्तू रु. 5,000: रु. 5,000 पर्यंत मूल्य असलेल्या भेटवस्तूंसाठी सूट.

10.         कलम 80CCD(2) अंतर्गत कर्मचाऱ्यांच्या NPS खात्यांमध्ये नियोक्त्याचे योगदान: कलम 80CCD(2) अंतर्गत कर्मचाऱ्यांच्या NPS खात्यांमध्ये नियोक्त्याच्या योगदानासाठी सूट.

11.         कलम 80JJA अंतर्गत अतिरिक्त कर्मचारी खर्च: कलम 80JJA अंतर्गत अतिरिक्त कर्मचारी खर्चासाठी सूट.

12.         कलम 80CCH(2) अंतर्गत अग्निवीर कॉर्पस फंडातील ठेवींवरील वजावट: कलम 80CCH(2) अंतर्गत अग्निवीर कॉर्पस फंडातील ठेवींवरील कपातीसाठी सूट.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न 

एखादी व्यक्ती नवीन कर प्रणालीची निवड कशी करु शकते?

नवी कर प्रणाली निवडण्यासाठी, कर रिटर्न भरताना त्याची निवड करावी लागेल.

नवीन कर प्रणाली अंतर्गत तुम्ही कोणत्या कपातीचा दावा करु शकत नाही?

नवीन कर प्रणाली अंतर्गत HRA, LTA, 80C, 80D आणि अधिक यांसारख्या अनेक सवलती आणि कपातीचा दावा करु शकत नाही, जे फक्त जुन्या कर प्रणालीसाठी उपलब्ध आहेत.

जुन्या कर प्रणालीत कर कसा कापला जातो?

जुन्या कर प्रणालीमध्ये निवासी व्यक्तीच्या बाबतीत, जर व्यक्तीचे एकूण उत्पन्न रु. 5,00,000 पेक्षा जास्त नसेल तर कलम 87A अंतर्गत कराच्या रकमेतून रु. 12,500 पर्यंत सूट मिळते.

नवीन कर प्रणालीमध्ये किती कपात आहेत?

नवीन कर प्रणाली अंतर्गत व्यक्तींना अंदाजे 10 कर सूट आणि कपात उपलब्ध आहेत.