Image Source
हसा आणि आयुष्य वाढवा! कारण हसणे हे अनेक आजारांवरील सर्वोत्तम औषध आहे. या मोफत औषधाचे आरोग्यदायक व सामाजिक फायदे आणि ते मिळवण्याचे मार्ग जाणून घ्या.
"हसणे हे सर्वोत्तम औषध आहे" हे वाक्य आपण शालेय जीवनापासून
ऐकत आलो आहोत आणि तेव्हापासूनच दिवसातून शंभर वेळा हसू आचरणात आणले आहे. प्रौढ होत
असताना आपल्या सभोवतालच्या सर्व तणावांमुळे, आपण क्वचितच हसतो त्यामुळे असे वाटते की,
जीवन अधिक गंभीर बनत चालले आहे.
आपण बऱ्याचदा हे विसरतो की हसणे हे तणाव, वेदना आणि संघर्षावर चांगला
उतारा आहे जे आपले मन आणि शरीर हलके करण्यासाठी सर्वात जलद कार्य करते. विनोद केवळ
आपला मूड वाढवत नाही तर आपले लक्ष आणि सतर्कता देखील वाढवते.
हसणे हे आपल्याला आपल्या सभोवतालच्या लोकांशी जोडते, ते आपल्याला
राग मुक्त करते आणि लवकर क्षमा करण्यास अनुमती देते. हसण्याचा सर्वोत्तम भाग म्हणजे
ते विनामूल्य, मजेदार आणि वापरण्यास सोपे आहे.
अ) हसण्याचे आरोग्यदायी फायदे
1) हसण्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते: नॅशनल कॅन्सर इन्स्टिट्यूटच्या जर्नलमध्ये
प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात असे सुचवण्यात आले आहे की, जे लोक हसतात त्यांच्यात
तणाव-संबंधित संप्रेरकांची घट आणि सक्रिय टी पेशी आणि नैसर्गिक किलर पेशींची संख्या
वाढते, हे दोन्ही रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतात.
2) रक्त प्रवाह सुधारतो: तात्काळ हसल्याने मानवी शरीराच्या सर्व-महत्त्वाच्या
अवयवामध्ये रक्त प्रवाह वाढतो.
3) वेदना कमी होण्यास मदत
होते: संशोधकांना असे
आढळून आले की हसण्याची साधी कृती जी दीर्घ श्वासोच्छवासासह शरीरात चांगले एंडोर्फिन
सोडते, ज्यामुळे स्नायूंना आराम मिळतो आणि वेदना कमी होण्यास मदत होते.
4) हसणे कॅलरीज बर्न करण्यास
मदत करते: हसणे प्रचंड
शक्तिशाली आहे कारण ते कॅलरीज बर्न करण्यास मदत करते. संशोधकांना असे आढळले आहे की
दिवसातून पंधरा ते वीस मिनिटे हसल्याने अंदाजे चाळीस कॅलरीज बर्न होतात.
5) रक्तदाब कमी करण्यात मदत
होते: हसणे रक्तदाब कमी
करते आणि रक्तवाहिन्या चांगल्या प्रकारे कार्य करण्यास मदत करते.
6) तणाव व चिंता कमी करते: हसण्यामुळे व्यक्तीचा तणाव आणि चिंता कमी
होतात.
7) हसणे नैराश्याशी लढण्यास
मदत करते: तुम्हाला तसे
वाटत नसले तरी, एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की हसणे नैराश्याची लक्षणे कमी करण्यास
मदत करते.
8) हसण्यामुळे आयुष्य वाढू
शकते: अभ्यासानुसार, विनोदाची
चांगली भावना असलेले लोक इतरांपेक्षा म्हणजे जे जवळजवळ जास्त हसत नाहीत, त्यांच्यापेक्षा
जास्त जगतात. हसण्याचा कर्करोगाशी लढणा-या रुग्णांसाठी, फरक खूपच लक्षणीय होता.
9) रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते: हसल्याने रोगप्रतिकारक शक्तीला फायदा होतो.
हे रोगप्रतिकारक पेशी आणि संसर्गाशी लढा देणारे अँटीबॉडीज वाढवताना तणाव संप्रेरक कमी
करते, एकूण संसर्ग प्रतिकार वाढवते.
10) रक्ताभिसरण सुधारते: शरीर कॉर्टिसोलचे प्रभावीपणे नियमन करण्याचा
एक मार्ग म्हणजे हसणे. हसण्यामुळे ऑक्सिजनचे सेवन वाढते, ज्यामुळे रक्ताभिसरण सुधारते
आणि कोर्टिसोलची पातळी कमी होते.
11) हसण्याने स्नायूंना आराम
मिळतो: खदखदून हसल्याने
डायाफ्राम, ओटीपोट आणि अगदी खांदे देखील हलतात, ज्यामुळे स्नायूंना नंतर अधिक आराम
मिळतो. हसण्यामुळे हृदयाची उत्कृष्ट कसरत होते.
12) फुफ्फुसाचे कार्य सुधारते: हसण्यामुळे तुमची फुफ्फुसे जास्त हवा बाहेर
टाकतात, ज्याचा खोल श्वासासारखाच शुद्धीकरण प्रभाव असतो. हे विशेषतः अस्थमासारख्या
श्वसनाच्या समस्या असलेल्या रुग्णांसाठी फायदेशीर आहे.
यावरुन एक गोष्ट लक्षात येते की, हसण्यामुळे तुमच्या आरोग्यासाठी
उल्लेखनीय फायदे मिळू शकतात. असे आढळून आले आहे की हास्यामध्ये रक्तवाहिन्यांमधील जळजळ
कमी करण्याची क्षमता असते आणि त्याच वेळी एचडीएलची म्हणजे 'चांगले' कोलेस्ट्रॉलची पातळी
वाढते.
ब) हसण्याचे सामाजिक फायदे
1) सकारात्मकता वाढीस लागते: खेळकर संवाद आणि विनोद भावनिक संबंध वाढवून
आणि सकारात्मक भावनांना चालना देऊन संबंध मजबूत करतात. कुटुंब आणि मित्रांसह चांगले
हसणे सामायिक केल्याने मनाला विश्रांती मिळते आणि तणाव कमी होतो. मजेशीर ॲक्टिव्हिटी
शेअर करताना तुमच्या प्रियजनांसोबत दर्जेदार वेळ घालवल्याने तुम्हाला सकारात्मक भावना
निर्माण होते आणि त्यांच्याशी असलेले बंध अधिक मजबूत होतात.
2) जीवनातील चैतन्य वाढते: नातेसंबंध रोमांचक आणि ताजे ठेवण्याची
हसणे ही गुरुकिल्ली आहे. इतर भावना सामायिक केल्याने केवळ मजबूत आणि चिरस्थायी बंध
निर्माण होतात, परंतु हास्य देखील जीवनातील आनंद, लवचिकता आणि चैतन्य वाढवते. विनोद
हे नाराजी आणि मतभेद बरे करण्याचे प्रभावी आणि शक्तिशाली माध्यम आहे. कठीण काळातही
ते लोकांना एकत्र आणते. हसणे हे संसर्गजन्य आहे आणि जितके तुम्ही ते तुमच्या आयुष्यात
आणाल तितके तुम्ही आणि तुमच्या सभोवतालचे लोक आनंदी व्हाल.
3) हसण्यामुळे नातेसंबंध
मजबूत होतात: सामायिक
हसणे, विशेषत: कुटुंब आणि मित्रांसोबत वेळ घालवण्यामुळे येते, जे तुम्हाला फक्त त्यांच्याशी
समोरासमोर जोडण्यात मदत करत नाही तर तुम्हाला अधिक आनंदी आणि आरामशीर बनवते.
4) संघर्ष कमी करुन मतभेत
सुधारतात: हसणे तुमचे
भागीदार, कुटुंब, मित्र किंवा सहकारी यांच्यातील संघर्ष आणि मतभेद कमी करते. विनोदाचा
वापर अशा प्रकारे करायला शिका की ज्यामुळे तुमचे इतरांशी नाते तुटण्याऐवजी मजबूत होतात.
कामाच्या ठिकाणी आत्मविश्वास निर्माण करण्याचा हा एक चांगला मार्ग आहे.
5) सहकार्याची भावना निर्माण
होते: दैनंदिन संवादांमध्ये
अधिक खेळ आणि विनोदाचा समावेश केल्याने तुमच्या जोडीदारासोबतच्या तुमच्या नातेसंबंधाची
गुणवत्ता तसेच मित्र, कुटुंब आणि सहकारी यांच्याशी तुमचा संवाद सुधारु शकतो. नातेसंबंधात
हशा आणि विनोद वापरल्याने टीमवर्क वाढते आणि ग्रुप बॉन्डिंगला चालना मिळते.
6) चांगली विनोदबुद्धी अधिक
उत्स्फूर्त होण्यास अनुमती देते: स्वत: विनोदी असणे आणि इतरांच्या
विनोदावर हसणे तुम्हाला तुमच्या डोक्यात असलेल्या
विचारांपासून परावृत्त करते त्यामुळे काही काळासाठी शारीरिक त्रासांपासून दूर करते.
हसणे तुम्हाला तुमच्या शंका, निर्णय आणि टीका दूर करण्यात मदत करते.
7) रक्तातील ग्लुकोजचे प्रमाण
कमी होते: एका अभ्यासात
असे आढळून आले आहे की मधुमेह असलेल्या रुग्णांमध्ये जेवणानंतर रक्तातील ग्लुकोजच्या
वाढीवर हास्याचा महत्त्वपूर्ण प्रतिबंधात्मक प्रभाव पडतो. कॉमेडी शोमध्ये उपस्थित राहिल्याने
नीरस व्याख्यानाच्या तुलनेत रक्तातील ग्लुकोजचे प्रमाण कमी होते. हे सूचित करते की
हसण्यामुळे मधुमेह असलेल्या व्यक्तींमध्ये रक्तातील ग्लुकोजच्या पातळीचे नियमन करण्यात
मदत होऊ शकते, त्यांच्या दैनंदिन दिनचर्यामध्ये हास्याचा समावेश करण्याच्या महत्त्वावर
जोर दिला जातो.
क) जीवनात हसू आणण्याचे मार्ग
तुम्ही तुमच्या आयुष्यात हसू आणण्यासाठी खालील मार्गांचा अवलंब करु
शकता.
1) स्मित हास्य: ही हसण्याची सुरुवात आहे, हसण्याचा सराव
करा. फोनवर वेळ घालवण्याऐवजी, जरा वर पहा, तुमच्या अवती-भवती असलेल्या लोकांचे निरिक्षण
करा, रस्त्यावरुन जात असलेल्या लोकांकडे, तुम्हाला तुमची कॉफी देणारी व्यक्ती किंवा
तुम्ही लिफ्टमध्ये भेटलेल्या सहकाऱ्याकडे पाहून हसा. हसण्याप्रमाणेच स्मित देखील संसर्गजन्य
आहे. त्याचा परिणाम तुम्हाला दिसेल.
2) सकारात्मक विचार करा: तुमच्या जीवनातील सर्व सकारात्मक पैलूंचा
विचार करा. हे सर्व नकारात्मक विचारांना रोखण्यात मदत करेल.
3) मजेदार लोकांच सहवास शोधा: स्वतःला मजेदार, खेळकर लोकांसह वेढून घ्या,
अशा लोकांभोवती रहा ज्यांच्याकडे स्वतःवर हसण्याची क्षमता तसेच जीवनातील मूर्खपणा आहे.
अशा लोकांना रोजच्या गोष्टींमध्ये विनोद सापडतो. त्यांची ऊर्जा आणि खेळकर वृत्ती संसर्गजन्य
आहे.
4) तुमच्या संभाषणात विनोद
आणा: इतरांशी बोलतांना,
प्रतिक्रिया देताना तुमच्या संभाषणत विनोद आणा, परंतू त्याचा इतरांना राग येणार नाही
याची काळजी घ्या.
5) हास्य योग गटात सामील
व्हा: उत्तेजित हास्य
खऱ्या हास्याइतकेच फायदेशीर ठरु शकते. त्यामुळे हास्य योग किंवा हास्य थेरपी गटात सामील
व्हा. इतरांचे हसणे ऐकून, अगदी कोणतेही उघड कारण नसतानाही, अनेकदा खरा हशा होतो.
6) गंभीर परिस्थितीत हास्य
शोधण्याचा प्रयत्न करा: जेव्हा एखाद्या धोकादायक किंवा कठीण परिस्थितीचा सामना करावा लागतो तेव्हा तज्ञ
आपला दृष्टीकोन समायोजित करण्याचा सल्ला देतात. जर तुम्ही तुमचा दृष्टीकोन अधिक आशावादीकडे
वळवू शकता आणि अधिक गंभीर परिस्थितीत विनोद शोधू शकता, तर तुम्ही तणावाचा सामना करण्यास
सक्षम असाल आणि या सर्वांच्या नकारात्मकता आणि तणावामुळे दबून जाणे टाळता येईल. उपाय
शोधणे सोपे करण्यासाठी समस्या कमी गंभीर वाटू द्या.
7) हसण्यासाठी संधी निर्माण
करा
·
विनोदी
नाटक, चित्रपट, टिव्ही शो किंवा व्हिडिओ पहा.
·
मजेदार
कथा, कविता किंवा लेख वाचा.
·
तुमच्या
मित्रांना किंवा कुटुंबाला कॉमेडी क्लबमध्ये आमंत्रित करा.
·
मुलाबरोबर
खेळा.
·
हसू
निर्माण करण्यासारखी कृती किंवा हावभाव करा.
·
तुमची
विनोदबुद्धी विकसित करा
·
स्वतःवर
हसायला शिका.
·
मजेदार
गोष्टी, विनोद, कथा वाचा, ऐका आणि लक्षात ठेवा. त्या इतरांबरोबर सामायिक करा.
·
कठीण
परिस्थितीत हसण्याचा प्रयत्न करा.
·
नकारात्मक
विचार आणि नकारात्मक विचारांचे लोक यांच्यापासून दूर राहा.
·
तुमच्यामध्ये
असलेल्या खोडकर मुलाचे पालनपोषण करा.
·
हसल्याशिवाय
एक दिवसही जाऊ देऊ नका. व्यायाम, ध्यान आणि आहाराप्रमाणेच, दररोज हसण्याचा जाणीवपूर्वक
प्रयत्न करा.
ड) सारांष
अशाप्रकारे, हसण्याची, आनंद घेण्याची आणि मजा करण्याची क्षमता तुम्हाला
एकापेक्षा जास्त प्रकारे फायदेशीर ठरते. हे तुम्हाला समस्या सोडवण्यात, इतरांशी कनेक्ट
होण्यास मदत करते आणि तुमची सर्जनशीलता देखील वाढवते.
जेव्हा नैराश्य तुमच्या मनाला पछाडते, तेव्हा जीवनातील समस्या तुमचे
वजन कमी करतात आणि तुम्ही आयुष्याला खूप गांभीर्याने घेतात. बॉक्सच्या बाहेर विचार
करणे कठीण आहे, हसणे तुम्हाला उच्च स्थानावर घेऊन जाते जिथे तुम्ही जगाला अधिक आरामशीर,
सकारात्मक आणि आनंदी दृष्टीकोनातून पाहू शकता.