Image Source
प्रत्येक
पालकाला आपल्या मुलांना उत्तम दर्जाचे शिक्षण मिळावे असे वाटते. परंतू मुलांना
केवळ चांगल्या शाळेत पाठवले म्हणजे पालकांची जबाबदारी संपली असे होत नाही. पालक म्हणून
तुम्ही तुमच्या मुलाला अभ्यासात रुची निर्माण करण्यास मदत करु शकता आणि तुमच्या मुलाला
अभ्यासासाठी प्रोत्साहित करु शकता.
मुलांना शाळेत
आणि घरीही मार्गदर्शन करणे गरजेचे आहे. पालकांनी आपल्या मुलांना सुधारण्यासाठी आणि
चांगली कामगिरी करण्यासाठी प्रेरित करणे आवश्यक आहे. काहीवेळा पालकांना चांगल्या पालकत्वाच्या
टिप्स शोधण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो, म्हणून त्यांना त्यांच्या मुलांना मार्गदर्शन
करण्यासाठी काही स्मार्ट पालक शैलीची आवश्यकता असते.
तुमच्या मुलास
अभ्यासात रुची निर्माण करण्यासाठी खालील काही टिप्स आहेत.
ध्येय निश्चित करणे
तुम्ही तुमच्या
मुलांसाठी दैनंदिन ध्येये तयार केली पाहिजेत आणि त्यांच्यासाठी अभ्यासाचा वेळही काढला
पाहिजे. त्यांना नियमितपणे अभ्यास करण्याची सवय लावण्यासाठी एक सुनियोजित अभ्यासरचना
तयार करा. तुम्ही त्यांचा अभ्यासक्रम पाहिल्यानंतर आणि तुमच्या पाल्याला कोणत्या विषयात
जास्त लक्ष देण्याची गरज आहे हे लक्षात घेऊन तुम्ही नियोजन करु शकता.
उदाहरणार्थ,
जर तुम्ही भाषेच्या विकासावर लक्ष केंद्रित करत असाल, तर तुम्हाला त्या अनुषंगाने ध्येय
निश्चित करणे आवश्यक आहे. दैनंदिन उद्दिष्टे ठरवणे मुलांना गृहपाठ पूर्ण करण्यास मदत
करू शकते आणि शैक्षणिक दबाव असलेल्या मुलास मदत करण्याचा हा एक चांगला मार्ग आहे.
अभ्यासाचे वेळापत्रक
अगोदर नियोजन
केल्याने सर्व काही व्यवस्थित होते आणि ते अभ्यासासाठी गरजेचे आहे. आपल्या अभ्यासातून
एक योग्य पद्धतशीर रचना तयार करा जी दररोज करणे आवश्यक आहे. मुख्यतः अभ्यासाचे वेळापत्रक
शाळेत किंवा ऑफलाइन किंवा ऑनलाइन शिकवणीमध्ये जे काही शिकवले जाते त्यातील काही भाग
सुधारण्यावर केंद्रित केले जाऊ शकते.
असे केल्याने
तुमच्या मुलांचा ताण कमी होईल, कारण त्यांना दररोज काय अभ्यास करायचा या गुंतागुंतीचा
सामना करावा लागणार नाही, जर त्यांनी तयार केलेल्या अभ्यासाच्या वेळापत्रकाचे पालन
केले तर त्यांना त्यांची निर्धारित उद्दिष्टे साध्य करणे खूप सोपे होईल.
अभ्यासाचे वातावरण
जेव्हा जेव्हा
तुमचे मूल अभ्यास करणार असेल तेव्हा त्यांच्या आजूबाजूला असलेल्या कोणत्याही विचलित
स्त्रोतापासून मुक्त होण्याची खात्री करा. हे काहीही असू शकते, कदाचित टीव्ही किंवा
लोक बोलत आहेत.
असे होणार नाही
याची खात्री करा कारण मुलांमध्ये उच्च लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता नसल्यामुळे ते
सहजपणे विचलित होतात, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या अभ्यासात रस कमी होतो. तुमच्या मुलाला
अभ्यासासाठी एक खोली द्या जेणेकरून मुलांना फक्त त्यांच्या अभ्यासावर लक्ष केंद्रित
करणे सोपे होईल. मुलाला अभ्यासाचे वातावरण जाणवू द्या.
विविध शिक्षण शैली वापरा
शिकण्याच्या
शैलीचा विचार करता सर्व मुले सारखी नसतात. काही मुले विषय समजून घेण्यात चांगले असू
शकतात जेव्हा ते व्यावहारिकरित्या प्रदर्शित केले जातात तर दुसरीकडे, काहींना ते वाचणे
सोपे वाटू शकते. त्यामुळे तुमचा मुलगा कोणत्या प्रकारचा शिकणारा आहे हे तुम्हाला शोधून
काढण्याची गरज आहे, तुम्हाला फक्त त्यांचे निरीक्षण करायचे आहे आणि त्यांच्यासोबत वेगवेगळ्या
शिक्षण शैली वापरून पाहाव्या लागतील. पालकांनी आपल्या मुलांना असे वाटू नये की ते खूप
व्यस्त काहीतरी करत आहेत हे सोपे करणे आवश्यक आहे.
त्यांच्या शंकांचे निरसन करा
तुमच्या मुलाला
त्यांच्या प्रश्न विचारण्याची परवानगी द्या आणि त्यांना जितके प्रश्न विचारायचे आहेत
तितके प्रश्नांसाठी मोकळे रहा. हे स्पष्ट करते की मूल शिकण्यावर लक्ष केंद्रित करत
आहे.
ते जितके अधिक
जिज्ञासू असतील तितके त्यांना विषयात अधिक रस असेल. त्यामुळे पालक आणि पालकांनी त्यांच्या
प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी नेहमी उपस्थित असणे आवश्यक आहे.
किंबहुना, तुम्ही
त्यांना प्रश्न विचारण्यास प्रवृत्त देखील करू शकता, जरी एक पालक म्हणून तुम्हाला हा
प्रश्न मूर्खपणाचा वाटत असेल, तरीही तुम्हाला त्यांच्या क्षमतेचा विचार न करता त्यांना
ते समजावून सांगण्याची गरज आहे; काहीवेळा गोष्टी एकाच वेळी न मिळणे ठीक आहे असे त्यांना
वाटू द्या.
शिकण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर
आजकाल लहान मुले
किती तंत्रज्ञानाच्या आहारी गेली आहेत, मग ते टीव्ही पाहणे असो किंवा सेलफोन पाहणे,
हे पालकांना चांगलेच ठाऊक आहे. त्यांना तंत्रज्ञान सामग्रीचा अभ्यास करून तुम्ही सकारात्मक
पद्धतीने ती रुची घेऊ शकता.
मुलाला तंत्रज्ञानाशी
संबंधित कोणत्याही गोष्टीत अधिक रस असतो कारण ते त्यांच्यासाठी खूप आकर्षक असते. त्यामुळे
तुम्ही त्यांचा अभ्यासात रस वाढवण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर करू शकता; आणि त्यांना
वेबसाइट्स आणि प्लॅटफॉर्मची ओळख करुन द्या, जिथे ते ज्ञान व माहिती मिळवू शकतील.
वास्तविक जगाची उदाहरणे वापरा
जेव्हा तुम्ही
तुमच्या मुलांना अभ्यासात मदत करत असाल आणि त्यांना काही विषय समजावून देण्याचा प्रयत्न
करत असाल तेव्हा केवळ सिद्धांताऐवजी वास्तविक-जगातील उदाहरणे वापरण्याचा प्रयत्न करा.
हे मुलांना त्याच्याशी
संबंधित होण्यास मदत करेल आणि त्यांना ते दीर्घकाळ लक्षात राहील. विषयाला काहीतरी वास्तववादी
आणि तुमच्या मुलाला माहीत असलेल्या गोष्टींबद्दल चॅनेल करा जेणेकरून मुलाला ते अधिक
सहजपणे मिळू शकेल. अशा प्रकारे मुले अधिक शिकण्यावर लक्ष केंद्रित करतात कारण त्यांची
आवड वाढते.
व्यत्यय दूर करा
पालक म्हणून
तुम्ही तुमच्या मुलांना चांगले ओळखू शकता. तुमचे मूल कशामुळे विचलित होते हे तुम्ही
कोणापेक्षाही चांगले समजू शकता. तुमच्या मुलाचे लक्ष विचलित करणारी प्रत्येक गोष्ट
काढून टाका, ती कदाचित कोणतीही इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे, व्हिडिओ गेम किंवा लहान भावंडं
आजूबाजूला धावत असतील.
आजकाल मुलांकडे
लक्ष वेधून घेण्याचा कालावधी जास्त नसतो, म्हणून ते ज्या वातावरणाचा अभ्यास करत आहेत
त्याकडे लक्ष देणे आणि विचलित होऊ शकणारी कोणतीही गोष्ट मिटवणे महत्त्वाचे आहे.
पालकांनी त्यांच्या
कोणत्याही गोष्टीच्या वापरावर मर्यादा घालणे आवश्यक आहे जेणेकरुन त्यांनी कोणत्याही
गोष्टीचा अतिवापर करू नये, ज्यामुळे त्यांच्या अभ्यासाच्या दीर्घकालीन स्वारस्यावर
परिणाम होऊ शकतो.
मुलाचे प्रसंगानुरुप कौतुक करा
पालकांनी त्यांची
मुले त्यांच्या अभ्यासात किंवा इतर कोणत्याही गोष्टीसाठी जे प्रयत्न करत आहेत त्याबद्दल
त्यांचे कौतुक करणे आवश्यक आहे. जर त्यांनी कोणत्याही स्पर्धेत चांगले गुण मिळवले किंवा
चांगले केले, तर त्यांना पुष्टीकरणाचे शब्द देण्याची खात्री करा.
यामुळे त्यांच्या
अभ्यासात अधिक प्रयत्न करण्याची त्यांची इच्छाशक्ती वाढेल. जरी त्यांना त्यांच्या परीक्षेत
पुरेसे चांगले गुण मिळाले नसले तरीही त्यांना हे समजावून घ्या की निकालापेक्षा प्रयत्न
अधिक महत्त्वाचे आहेत, तुम्हाला फक्त कठोर परिश्रम करण्याची आवश्यकता आहे. त्यांना
हे समजावून सांगा की तुम्ही मेहनत आणि परिश्रम केल्यास सर्व काही साध्य होते.
शिकणे मजेदार बनवा
जर तुम्ही तुमच्या
मुलासाठी अभ्यास व्यस्त आणि तीव्र करत असाल तर ते कदाचित अभ्यासापासून दूर राहतील.
त्यामुळे त्यांच्यावर गरजेपेक्षा जास्त दबाव आणू नका. हे पूर्णपणे भिन्न प्रकारे कार्य
करू शकते.
त्यांच्या शिकण्याच्या विषयांना त्यांच्या आवडीच्या
गोष्टींशी जोडून त्यांचे शिकण्याचे सत्र मजेदार बनवा, जेणेकरून ते लक्षपूर्वक ऐका आणि
स्वारस्य दाखवण्यास सुरुवात करा. जर तुम्ही त्यांना ते नियमित शिकण्याच्या प्रक्रियेत
करायला लावले तर त्यांना कदाचित कंटाळा येईल कारण आजकालची मुलं नेहमी काहीतरी मजेदार
शोधत असतात.
मुलासाठी रोल मॉडेल व्हा
वडिलांना जे
करताना दिसतात ते मुलं करतात. ते नेहमी तुमच्या कृतींकडे पाहतात आणि त्यांच्याकडून
शिकतात. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही त्यांना लवकर झोपायला सांगितले किंवा सकाळी लवकर उठण्यास
सांगितले, तर आधी ते करण्यासाठी आदर्श बना आणि मग तुमच्या मुलाने ते केल्याची खात्री
करा.
आपल्या मुलासाठी
एक प्रेरणा व्हा, जेणेकरून ते कोणत्याही गोष्टीसाठी तुमच्यावर अवलंबून राहू शकतात.
त्यांना तुमच्या कृतींद्वारे प्रयत्नांचे महत्त्व आणि योग्य किंवा अयोग्य काहीही समजावून
द्या. तुम्ही तुमच्या मुलांसाठी बनवलेल्या नियमांचे तुम्ही स्वतः पालन केले पाहिजे.
शाळेतील शिक्षकांशी बोला
तुमच्या मुलांची
प्रगती समजून घेण्यासाठी तुम्हाला त्यांच्या शिक्षकांशी वारंवार बोलणे आवश्यक आहे.
आपल्याला शिक्षकांशी अद्यतनांवर चर्चा करण्याची आवश्यकता आहे.
तुम्ही त्यांना
विचारू शकता की तुमच्या मुलांनी शिकण्यावर लक्ष केंद्रित केले आहे की नाही किंवा त्यांना
काही त्रास होत आहे का. पालकांनी शिक्षकांशी अशा प्रकारचे संभाषण करणे महत्वाचे आहे.
ते परिणाम आणि ते कसे सुधारायचे याबद्दल चर्चा करू शकतात आणि ते त्यांच्या कमकुवतपणाबद्दल
त्यांच्याशी बोलतात जेणेकरून शिक्षक त्या क्षेत्रांवर अधिक लक्ष केंद्रित करू शकतील.
मुलाशी मैत्रीपूर्ण संबंध ठेवा
मुलांशी मैत्रीपूर्ण
संबंध निर्माण करा. जेणेकरुन त्यांना त्यांच्या समस्या तुमच्याशी शेअर करण्यास सोयीस्कर
वाटेल, केवळ अभ्यासाविषयीच नाही तर इतर सर्व गोष्टी. निरोगी नातेसंबंध निर्माण केल्याने
तुम्हाला तुमच्या मुलांना चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यात मदत होईल.
ते ज्या गोष्टींसाठी
संघर्ष करत आहेत त्याबद्दल ते खुले असतील ज्यामुळे तुम्हाला त्यांच्या अभ्यासाच्या
प्राधान्यांची चांगली कल्पना मिळण्यास मदत होईल; जेणेकरून तुम्ही त्यांना चांगले मार्गदर्शन
करता. तुमच्या मुलांसोबत ते नाते निर्माण करण्यासाठी त्यांच्यासोबत दर्जेदार वेळ घालवा.
त्यांना स्वतः शिकू द्या
तुम्ही त्यांच्या
संपूर्ण शिक्षण प्रवासात त्यांना मार्गदर्शन केले आहे परंतु ते जास्त करू नका, मार्गदर्शनाने
त्यांच्या मनावर न येण्याचा प्रयत्न करा. त्यांनी चिडचिड करू नये असे तुम्हाला वाटते,
अन्यथा, लक्ष केंद्रित करण्याऐवजी ते ते करणे टाळतील.
लक्षात ठेवा
जेव्हा ते योग्य मार्गावर नसतील तेव्हा तुम्हाला त्यांना मार्गदर्शन करण्याची आवश्यकता
आहे, तुम्ही त्यांना तुमच्यानुसार अभ्यास करण्यास सांगू शकत नाही. त्यांना त्यांच्या
चुका करू द्या आणि त्यांच्याकडून शिकू द्या.
लहान कार्ये सेट करा
तुमच्या मुलांना
त्यांच्या अभ्यासात रस निर्माण करण्यास मदत करण्यासाठी त्यांच्यासाठी लहान परंतु प्रभावी
कार्ये सेट करा.
दैनंदिन लहान
कार्ये एकाच वेळी मोठ्या कामांवर भडिमार करण्यापेक्षा जास्त नरक ठरतील. तुम्ही त्यांना
काहीतरी लहान लिहिण्यास सांगू शकता, नंतर त्यांना शिकण्याच्या प्रक्रियेत सहभागी होण्यासाठी
काही प्रकारचे प्रेरक लेख वाचायला लावू शकता; जेणेकरून त्यांना नेहमी नवीन गोष्टी शिकण्याची
आणि शिकण्याची सवय लागते.
ब्रेक घेण्यासाठी प्रोत्साहित करा
कोणीही सरळ
5 तास अभ्यास करू शकत नाही, माणूस म्हणून आपण एका गोष्टीकडे मर्यादित वेळेसाठी लक्ष
देऊ शकतो. त्यामुळे अनेक तास अभ्यास करणे आणि विचलित न होणे अशक्य आहे.
त्यामुळे तुमच्या
मुलांना वारंवार विश्रांती घेण्यास प्रोत्साहित करा, ते ड्रिंक ब्रेक असू शकते किंवा
तुम्ही त्यांना थोडा वेळ फिरायला सुचवू शकता किंवा त्यांना काही तरी मिळू शकेल.
त्यामुळे त्यांना
ताजेतवाने वाटेल आणि ते अभ्यासावर अधिक लक्ष केंद्रित करू शकतील. तुमच्या मुलाची अभ्यासात
रुची वाढवण्यासाठी तुम्ही वेळ व्यवस्थापनाचे वेगवेगळे तंत्र देखील वापरून पाहू शकता.
शिकण्यावर लक्ष केंद्रित करा
आपण स्पर्धेच्या
युगात आहोत जिथे पालक आपल्या मुलांवर इतरांपेक्षा चांगले गुण मिळवण्यासाठी दबाव आणतात.
परंतु जर त्यांना काहीही शिकायला मिळाले नाही तर ग्रेड त्यांचे मूल्य गमावतील.
चांगले गुण मिळवण्यापेक्षा
शिकणे हे अग्रक्रमाच्या यादीत असले पाहिजे. केंद्रित शिक्षण तुम्हाला दीर्घकाळासाठी
मदत करेल, तर ग्रेड इतरांसह सर्वजण विसरतील.
निष्कर्ष
अशाप्रकारे,
पालक विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासात मदत करू शकतात. एक समर्पित अभ्यासाचे
वातावरण तयार करणे, स्वतंत्र समस्या सोडवण्यास प्रोत्साहन देताना गृहपाठात मदत
करणे. शाळेच्या प्रगतीबद्दल माहिती ठेवणे, साध्य करण्यायोग्य उद्दिष्टे निश्चित
करणे, झोप आणि पोषण यासारख्या निरोगी सवयींना प्रोत्साहन देणे, यश साजरे करणे आणि
सकारात्मकतेला प्रोत्साहन देणे.
शिकण्याची
वृत्ती; मूलत:, एक सहाय्यक मार्गदर्शक म्हणून कार्य करणे आणि मुलाकडे
शैक्षणिकदृष्ट्या यशस्वी होण्यासाठी संसाधने आणि प्रेरणा आहेत याची खात्री करणे.