सवय म्हणजे काय? वाईट सवयी किती व कोणत्या?
(What is a habit? How many bad habits and which ones?)
सवय म्हणजे काय? तर सकाळी उठल्यापासून रात्री झोपेपर्यंत व्यक्तींकडून कळत, नकळत घडल्या जाणा-या क्रिया किंवा एखादी कृती सतत करणे. ती कृती करण्यास त्या व्यक्तीने दिलेले वैयक्तिक प्राधान्य असते. व्यक्तीची क्रिया चांगली असेल तर त्याला चांगली सवय आहे असे म्हटले जाते. आणि जर वाईट क्रिया असेल तर त्याला वाईट सवय आहे असे म्हटले जाते. अर्थात हे ठरवण्याचा मापदंड प्रत्येकाचा वेगवेगळा असतो. चांगले किंवा वाईट हे ठरवणे व्यक्तीपरत्वे बदलते.
चांगल्या सवयींची सुरुवात बालपणापासून झाली तर त्यांचा आयुष्यभर चांगला परिणाम दिसून येतो. वाईट सवयी शिकवाव्या लागत नाहीत, तर व्यक्ती न कळत त्यांच्या आहारी जाते. चांगली किंवा वाईट सवय लागण्यासाठी घरातील वातावरण, शेजारी, मित्रपरिवार, नातेवाईक या सर्वांबरोबरच ती व्यक्ती त्या सवयीला देत असलेले महत्व किंवा भावनेच्या आहारी जाऊनही कधी कधी सवयीची बळी ठरते. काही सवयींच्या बाबतीत सुरुवातील गंमत किंवा मौज म्हणून त्याकडे पाहीले जाते परंतू नंतर मात्र ती गंभीर रुप धारण करते.
Smoking, Chewing Tobacco and Drinking is injurious to health. अशा जाहिरांतीचे लेबल सिगारेट, तंबाखू, वाईन यांचे पॅकिंगवर लावलेली असतात. ती आपण वाचताे पण त्याकडे दुर्लक्ष करतो त्यावेळी आपली अवस्था कळतय पण वळत नाही अशी झालेली असते.
अशा या चांगले-वाईट परिणाम करणा-या सौम्य, गंभीर किंवा हसविणा-या २०० सवयींची यादी खाली दिलेली आहे.
२०० वाईट सवयी (List of 200 Bad Habits)
1) अति चहा पिणे
2) अति चेष्टा करणे
3) अतिकंजुश असणे
4) अतिरेक करणे
5) अतिशयोक्ती
6) अती गप्पा मारणे
7) अती घाबरणे
8) अती भावनिक होणे
9) अती मेकअपचा वापर
10) अत्याधिक घसा साफ करणे
11) अधूनमधून एक डोळा झाकणे
12) अनभिज्ञ असणे
13) अनादर करणे
14) अनावश्यक खर्च करणे
15) अन्यायाने वागणे
16) अपशब्द वापरणे
17) अभ्यास न करणे
18) अल्कोहोल घेणे
19) आंघोळ न करणे
20) आज्ञा न पाळणे
21) आपले ओठ चाटणे
22) आपलेच खरे करणे
23) आरशात सतत पाहणे
24) आहाराचा अवमान करणे
25) इतरांची मदत न करणे
26) इतरांचे वाईट चिंतणे
27) इतरांच्या अभ्यासात व्यत्यय आणणे
28) इतरांच्या खोडया करणे
29) इतरांना दोष देणे
30) उंच टाचांची चप्पल वापरणे
31) उघडयावरचे खाणे
32) उधारी बुडवणे
33) ओठ चावणे
34) ओठ दाबणे
35) ओठांवरुन जीभ सतत फिरवणे
36) कँडी खाणे
37) कर्ज परत न करणे
38) कानात काडी घालणे
39) कामावर नेहमी उशिरा जाणे
40) विनाकारण भांडणे
41) कित्येक तास इयरफोन वापरणे
42) कुठेही कचरा टाकणे
43) कुठेही थुंकणे
44) केंव्हाही झोपणे
45) केस ओढणे
46) केसांची बट ओढणे
47) केसांशी खेळणे
48) खाज नसताना खाजवणे
49) खोकताना किंवा शिंकताना तोंडाला रुमाल न लावणे
50) खोटी आश्वासणे देणे
51) खोटी स्तुती करणे
52) खोटे मेसेज पाठवणे
53) गरज नसतांनाही नाकाला सतत हात लावणे
54) गरजेपेक्षा जास्त खाणे
55) गर्व असणे
56) गुंडगिरी करणे
57) गैरशिस्तिने वागणे
58) घराचा दरवाजा उघडा ठेवणे
59) घाईने जेवणे
60) चहा पितांना जोरात आवाज करणे
61) चहाडी करणे
62) चांगल्या कामात व्यत्यय आणने
63) चावी तोंडात घालणे
64) चिमटे काढणे
65) चुकांची पुनरावृत्ती करणे
66) चूक मान्य न करणे
67) चेह-यावरील मुरुमांबद्दल जास्त चिंता करणे
68) चॉकलेट खाणे
69) चोरी करणे
70) च्विंगम खाणे
71) जबाबदारी दुस-यावर ढकलणे
72) जास्त औषधे घेणे
73) जास्त प्रमाणात मीठ खाणे
74) जास्त मांस खाणे
75) जास्त मेकअप करणे
76) जास्तवेळ टीव्ही पाहणे
77) जास्तवेळा कॉफी पिणे
78) जीभ चावणे
79) जीभ बाहेर काढणे
80) जेवणाची वेळ न पाळता केंव्हाही खाणे
81) जेवणानंतर लगेच झोपणे
82) जेवताना तोंडाचा आवाज करणे
83) जेवनापूर्वी हात न धुणे
84) जोरात घोरणे
85) झोपताना मोबाईल वापरणे
86) झोपेत चालणे
87) झोपेत बरळणे
88) टीव्ही खूप जवळून पाहणे
89) टॉयलेटमध्ये पाणी न टाकणे
90) ट्विटरचा अनावश्यक वापर
91) डेअरी पदार्थ जास्त खाणे
92) डोके खाजवणे
93) डोळयांच्या पापण्या ओढणे
94) तंबाखू खाणे
95) तोंड वाकडे करणे
96) थापा मारणे
97) दरवाजा न खटखटने
98) दाढी न करणे
99) दात चावणे
100) दात न घासणे
101) दुस-याचा अपमान करणे
102) दुस-याची स्तुती न करणे
103) दुस-याचे पत्र वाचणे
104) दुस-याच्या घरात डोकावणे
105) दुस-याला कॉपी करणे
106) दुस-यावर ओरडणे
107) दुस-यास दु:ख देणे
108) दुस-यास दोष देणे
109) धमकी देणे
110) धुम्रपान करणे
111) धोका देणे
112) नकारात्मक दृष्टीकोन
113) नको तेथे नाक खुपसणे
114) नाक मुरडणे
115) नाकाचा शेंडा हलवणे
116) नाकात बोट घालणे
117) नाव विसरणे
118) निंदा करणे
119) निगेटिव्ह विचार करणे
120) निटनेटके न राहणे
121) पँट खाली सरकत नसतांनाही ती वारंवार वरती ओढणे
122) पाकीट विसरणे
123) पेन नाकात घालणे
124) पेनने डोके खाजवणे
125) प्रत्येक गोष्टिला होय म्हणणे
126) फास्ट फूड खाणे
127) फुशारकी मारणे
128) फेसबुकचा अति वापर
129) फ्रीजचे दार जोरात आपटणे
130) बका-बका खाणे
131) बढाई मारणे
132) बराच वेळ ऑनलाइन खर्च करणे
133) बाहेर जातांना गेट बंद न करणे
134) बेजबाबदारीने वागणे
135) बोट तोंडात घालणे
136) बोटांशी खेळणे
137) बोटाची नखं चावणे
138) बोलतांना विशिष्ट शब्द सतत वापरणे
139) भडक वक्तव्य करणे
140) भांडणे लावणे
141) भाज्या न खाणे
142) भावनिक खरेदी करणे
143) भावनेच्या आहारी जाणे
144) भूवया उडवणे
145) मागे बोलणे
146) मानेला झटका देऊन केस वरती घेणे
147) माहित नसताना सर्व काही माहित आहे असे दाखवणे
148) मेक अप न धूता झोपणे
149) मेकअप सतत तपासणे
150) मोकळेपणाने न बोलणे
151) मोठेपणा मिरवणे
152) मोबाईल झोपतांना जवळ ठेवणे
153) मोबाईलचा अती वापर
154) मोबाईलवर सतत गेम खेळणे
155) यूटयूबचा अति वापर
156) रहस्ये सांगणे
157) रात्री उशिरा झोपणे
158) रात्री डिव्हाइस वापरणे
159) रॅगिंग करणे
160) लबांडांची साथ देणे
161) लिहिताना पेन तोंडात घालणे
162) वर्गात गेम खेळणे
163) वर्गात झोपणे
164) वर्गात बोलणे
165) वाईट चिंतणे
166) वाईट नजरेने पाहणे
167) वादग्रस्त विधान करणे
168) वारंवार शपथ घेणे
169) वारंवार हात स्वच्छ न धुणे
170) वाहतुकीचे नियम मोडणे
171) विस्मरण्याची सवय
172) विसरण्याचे नाटक करणे
173) वेगात वाहन चालवणे
174) वेळेचे महत्व नसणे
175) वेळेवर औषधे न घेणे
176) वेळेवर न जेवणे
177) व्यायाम न करणे
178) व्हिडिओ गेम खेळणे
179) शब्द न पाळणे
180) सतत उधारी करणे
181) सतत खात राहणे
182) सतत गंभीर राहणे
183) सतत गोळया चघळणे
184) सतत टीका करणे
185) सतत तक्रार करणे
186) सतत थापा मारणे
187) सतत दात कोरणे
188) सतत दिवास्वप्न पाहणे
189) सतत नकार देणे
190) सतत नाकाला हात लावणे
191) सतत पोटावरुन हात फिरवणे
192) सतत वाद करणे
193) सतत विसरणे
194) साखर खाणे
195) सोडा पिणे
196) स्वच्छता न पाळणे
197) स्वत: शी बोलत राहणे
198) हेअरपीन कानात घालणे
199) हॉर्नचा अनावश्यक वापर
200) शिंकताना तोंडाला रुमाल न लावणे
काही सवयींचे परिणाम सौम्य असतात तर काही सवयी गंभीर परिणाम करतात. परिणाम कोणताही असला तरी सवय वाईटच. सवयीच्या परिणामांची गंभिरता माहित असतांना देखील ती चालू राहिली तर समजावे सवयीने गंभीर रुप धारण केलेले आहे. त्यासाठी तज्ञांचा सल्ला घेणे महत्वाचे आहे.