रिझोल्यूशन- Resolution

रिझोल्यूशन म्हणजे काय? What does Resolution mean?

रिझोल्यूशन म्हणजे प्रतिमा किंवा चित्राची तीक्ष्णता sharpness किंवा स्पष्टतेचे clarity वर्णन करण्यासाठी वापरलेले एक मानक आहे. मॉनिटर्स, प्रिंटर, डिजिटल प्रतिमा आणि इतर अनेक हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअर तंत्रज्ञानांच्या गुणवत्तेचा न्याय करण्यासाठी हे मेट्रिक म्हणून वापरले जाते.

रिझोल्यूशन हा शब्द मोबाइल उद्योगात मोबाइल डिव्हाइसच्या प्रदर्शन क्षमतांचे वर्णन करण्यासाठी वापरतात. उच्च परिभाषा आणि मानक परिभाषा चित्रपटांमधील फरक ओळखण्यासाठी, चित्रपटांच्या व्हिज्युअल गुणवत्तेत फरक करण्यासाठी मनोरंजन माध्यमात लोकप्रिय आहे. हे स्क्रीन, मॉनिटर किंवा टीव्हीचे रिझोल्यूशन निश्चित करण्यासाठी देखील वापरले जाते. रिझोल्यूशनला स्क्रीन रिझोल्यूशन असेही म्हणतात.

रिझोल्यूशन ही एक विस्तृत टर्म आहे. तंत्रज्ञानाच्या विविध क्षेत्रांमध्ये याचा वापर करताना भिन्न अर्थ असू शकतात. संगणक आणि माध्यम उद्योगात, रिझोल्यूशन मुख्यतः रिझोल्यूशन दर्शविण्यासाठी आणि चित्र घटकांची संख्या (पिक्सेल किंवा फक्त ठिपके) दर्शवते जे स्क्रीनद्वारे लांबी आणि उंची  दोन्ही प्रदर्शित करु शकतात. रिझोल्यूशन रुंदी आणि उंची किती पिक्सेल उत्पन्न करु शकते याचा संदर्भ देते.  हे डिजिटल प्रतिमांना देखील लागू होते.

ऑडिओसाठी, रिझोल्यूशन डिजिटल रेकॉर्डिंगची बीट डेप्थ किंवा संग्रहित माहिती बिटची संख्या संदर्भित करते. हे थेट रेकॉर्डिंगच्या गुणवत्तेशी देखील संबंधित आहे.

प्रिंटरसाठी, रिझोल्यूशन प्रिंटरद्वारे तयार केलेल्या सामग्रीच्या प्रति इंच (डीपीआय) बिंदूकडे निर्देश करतो, जे ठिपके किती लहान आणि बारीक आहेत हे देखील सूचित करते. डीपीआय जितकी जास्त असेल तितकी प्रिंटआउट अधिक स्पष्ट येते.

संगणक प्रतिमांसाठी, रिझोल्यूशन सामान्यत: पिक्सल प्रति इंच (पीपीआय) मध्ये वर्णन केले जाते, जे असे चित्र ठरवते की दिलेल्या चित्रात प्रति इंच किती पिक्सेल प्रदर्शित होतात. रिझोल्यूशन जितके जास्त असेल तितके प्रतिमा आणि पीपीआयचे मूल्य जास्त असेल कारण प्रत्येक इंचमध्ये पिक्सेलची संख्या जास्त असते. प्रतिमेमध्ये खूप कमी पिक्सल असल्यास, प्रतिमा खूपच मोठी आणि अस्पष्ट दिसेल, ज्याचा परिणाम पिक्सेलॅट प्रतिमांवर होईल. व्यावसायिक नसलेले प्रिंटर सहसा 200 ते 300 पीपीआय दरम्यान प्रतिमा मुद्रित करतात, तर व्यावसायिक उपकरणांमध्ये सहसा 600 पीपीआय पर्यंत उच्च मूल्य असते.

इमेज रिझोल्यूशन रुंदी आणि उंचीच्या प्रमाणात दर्शविलेल्या डिजिटल प्रतिमेद्वारे दर्शविलेल्या एकूण पिक्सेलची एकूण संख्या आहे. उदाहरणार्थ, 1920 x 1080 च्या रिजोल्यूशनसहित प्रतिमेमध्ये एकूण 2,073,600 पिक्सेल आहेत - ज्यास सामान्यतः “2 मेगापिक्सेल”चित्र म्हणतात.

रिझोल्यूशन बहुतेक वेळा प्रतिमेचा आकार बदलतो, परंतु तो प्रकाशाकडे लक्ष केंद्रित करण्याच्या शारीरिक क्षमतेच्या संदर्भात प्रदर्शन, मॉनिटर, स्क्रीन किंवा टीव्ही (प्रदर्शन रिझोल्यूशन) चे आकार देखील दर्शवितो. एचडी डिस्प्लेमध्ये जास्तीत जास्त 1920 x 1080 पिक्सेल रिझोल्यूशन असते, 4 के प्रदर्शन (3840 x 2160 पिक्सल) चे अर्धा रेझोल्यूशन असते.

प्रतिमेची  स्पष्टता मॉनिटरच्या आकारावर आणि त्याच्या निराकरणावर अवलंबून असतो. 2560 x 1440 पिक्सल रिजोल्यूशनसह एक 27 ’’ मॉनिटर समान आकाराच्या मॉनिटरपेक्षा स्पष्ट प्रतिमा दर्शवेल परंतु पीपीआय नैसर्गिकरित्या जास्त असल्याने 1920 x 1080 पिक्सेलच्या जास्तीत जास्त रिजोल्यूशनसह. तथापि, समान रिझोल्यूशन 2560 x 1440 पिक्सेल मोठ्या 60 ’’ टीव्हीमध्ये ब्लॉकी किंवा अस्पष्ट दिसू शकतात.

कॉम्प्यूटर्समध्ये रेझोल्यूशन म्हणजे डिस्प्ले मॉनिटरवर असलेल्या पिक्सेलची संख्या (रंगाचे स्वतंत्र पॉईंट्स), क्षैतिज अक्षांवरील पिक्सलच्या संख्येनुसार आणि अनुलंब अक्षांवरील संख्येनुसार व्यक्त केले जातात. प्रदर्शनावरील प्रतिमेची तीक्ष्णता रेझोल्यूशन आणि मॉनिटरच्या आकारावर अवलंबून असते. समान पिक्सेल रिझोल्यूशन लहान मॉनिटरवर अधिक तीव्र होईल आणि हळूहळू मोठ्या मॉनिटर्सवर तीक्ष्णता कमी होईल कारण समान पिक्सेल मोठ्या संख्येने इंचवर पसरतात.

दिलेल्या कॉम्प्यूटर डिस्प्ले सिस्टममध्ये जास्तीत जास्त रिझोल्यूशन असेल जे प्रकाशावर लक्ष केंद्रित करण्याच्या त्याच्या शारीरिक क्षमतेवर अवलंबून असेल (अशा प्रकरणात भौतिक बिंदू आकार - डॉट पिच - पिक्सेलच्या आकाराशी जुळेल) आणि सामान्यत: कित्येक कमी रिजोल्यूशन. उदाहरणार्थ, 1280 बाय 1023 पिक्सलच्या जास्तीत जास्त रिजोल्यूशनचे समर्थन करणारी डिस्प्ले सिस्टम 1024 ला 768, 800 बाय 600 आणि 640 बाय 480 रेझोल्यूशनचे समर्थन देऊ शकते. लक्षात घ्या की दिलेल्या आकाराच्या मॉनिटरवर, जास्तीत जास्त रिजोल्यूशन तीक्ष्ण प्रतिमेची ऑफर देऊ शकते परंतु चांगले वाचण्यासाठी अगदी लहान जागेत पसरले जाऊ शकते.

प्रदर्शन रिजोल्यूशन प्रति इंच ठिपके मध्ये मोजले जात नाही कारण ते सहसा प्रिंटरसह असते. तथापि, रिझोल्यूशन आणि भौतिक मॉनिटर आकार एकत्रितपणे आपल्याला प्रति इंच पिक्सेल निश्चित करु देते. थोडक्यात, पीसी मॉनिटर्स कुठेतरी 50 ते 100 पिक्सेल प्रति इंच असतात. उदाहरणार्थ, 15 इंच व्हीजीए (डिस्प्ले मोड पहा) मॉनिटरमध्ये 12 इंच क्षैतिज रेषासह 640 पिक्सल रिजोल्यूशन आहे किंवा सुमारे इंच अंदाजे 53 पिक्सेल आहे. एका लहान व्हीजीए डिस्प्लेमध्ये प्रति इंच अधिक पिक्सेल असतील.

रिजोल्यूशन प्रतिमेची तीक्ष्णता आणि स्पष्टता यांचा संदर्भ घेतो. हा शब्द बहुधा मॉनिटर्स, प्रिंटर आणि बिट-मॅप्ड ग्राफिक प्रतिमांचे वर्णन करण्यासाठी वापरला जातो. डॉट-मॅट्रिक्स आणि लेसर प्रिंटरच्या बाबतीत, रिझोल्यूशन प्रति इंच बिंदूंची संख्या दर्शवते. उदाहरणार्थ, 300-डीपीआय (डॉट्स प्रति इंच) एक प्रिंटर 1 इंच लांबीच्या लाइनमध्ये 300 भिन्न ठिपके मुद्रित करण्यास सक्षम आहे. याचा अर्थ ते प्रति चौरस इंच 90,000 ठिपके मुद्रित करु शकतात.

ग्राफिक्स मॉनिटर्ससाठी, स्क्रीन रिझोल्यूशन संपूर्ण स्क्रीनवर ठिपके (पिक्सेल) ची संख्या दर्शवते. उदाहरणार्थ, 640 बाय 480 पिक्सेल स्क्रीन प्रत्येक 480 ओळींवर किंवा सुमारे 300,000 पिक्सेलवर 640 सुस्पष्ट बिंदू प्रदर्शित करण्यास सक्षम आहे. हे स्क्रीनच्या आकारानुसार वेगवेगळ्या डीपीआय मोजमापांमध्ये अनुवादित करते. उदाहरणार्थ, 15 इंचाचा VGA monitor (640 × 480) प्रति इंच सुमारे 50 ठिपके दर्शवितो.

प्रिंटर, मॉनिटर्स, स्कॅनर आणि इतर आय / ओ डिव्हाइस ब-याचदा उच्च रिझोल्यूशन, मध्यम रिझोल्यूशन किंवा कमी रिझोल्यूशन म्हणून वर्गीकृत केले जातात. तंत्रज्ञानामध्ये सुधारणा होत असताना या प्रत्येक श्रेणीचे वास्तविक रिझोल्यूशन सतत बदलत आहे.

TYPES OF RESOLUTION

स्टॅन्डर्ड डिस्प्ले रिझोल्यूशन आकार (Standard Display Resolution Sizes)

स्क्रीन रेझोल्यूशनचे प्रतिनिधित्व करण्याचा उद्योग प्रमाणित मार्ग प्रदर्शन आयतच्या दोन बाजू बनविणार्‍या पिक्सलची संख्या प्रकाशित करीत आहे.

रिजोल्यूशन प्रदर्शित करण्याची वेळ येते तेव्हा बरीच मानके अस्तित्त्वात असतात: A number of standards currently exist when it comes to display resolutions:

Name(s)	Resolution in pixels
High Definition (HD)	1280 x 720
Full HD, FHD	1920 x 1080
2K, Quad HD, QHD	2560 x 1440
4K, Ultra HD	3840 x 2160

रिझोल्यूशन प्रदर्शन, कॅमेरा सेन्सर किंवा प्रतिमेच्या भौतिक आकाराचा संदर्भ देत नाही. उदाहरणार्थ, समान रिझोल्यूशनसह दोन डिस्प्लेमध्ये भिन्न भौतिक आयाम असू शकतात. म्हणून प्रकाशित केलेल्या इतर पॅरामीटरचे महत्त्व - पिक्सेल डेन्सिटी, जे पिक्सल-प्रति-इंच (पीपीआय) मध्ये मोजले जाते. समान रिझोल्यूशनच्या छोट्या प्रदर्शनात प्रति इंच जास्त पिक्सेल असतील त्याद्वारे प्रदान केलेली प्रतिमा अधिक सुस्पष्ट आणि तपशीलवार असावी (जरी ग्राफिक्स शारीरिकदृष्ट्या लहान असतील).