माहिती क्यू आर कोड विषयी: मराठी भाषेमध्ये
Information about QR Code in Marathi Language
१९९४ मध्ये
प्रख्यात क्यूआर कोड आविष्कारक मासाहिरो हारा यांनी एक द्विमितीय बारकोड तयार केला
जो अक्षरशः आज सर्व फोन स्कॅन करु शकतात. आता जगातील प्रत्येक व्यक्तीमध्ये कोणत्याही
ठिकाणी क्यूआर कोड स्कॅन करण्याची क्षमता आहे. क्यूआर कोडची व्यवसायासाठी प्रदान
केलेल्या सुविधा अतुलनीय आहे.
आपण आपले क्यूआर
कोड तयार करण्यापूर्वी, क्यूआर कोडबद्दल अधिक जाणून घ्या. जसे, क्यूआर कोड म्हणजे
काय? क्यूआर कोड किती प्रकारचे आहेत? कोणता क्यूआर कोड कोणत्या कामासाठी वापरला
जातो? क्यूआर कोड कालबाह्य होतात का? क्यूआर कोड कसा बनवायचा? या आणि अशा अनेक प्रश्नांच्या उत्तराचा मागोवा आपण या लेखात घेणार आहोत.
चला तर मग माहिती घेवूया क्यूआर कोड विषयी.
क्यूआर कोड म्हणजे काय? (What is a QR Code?)
क्यूआर
कोड हा एक द्विमितीय बारकोड आहे जो स्मार्टफोनद्वारे वाचनीय आहे. क्यूआर कोड मोबाइल
डिव्हाइसच्या स्कॅनद्वारे त्वरित विविध प्रकारची माहिती देऊ शकतो. हे द्विमितीय बारकोडमध्ये
४००० वर्णांवर एन्कोड करण्यास अनुमती देते. वापरकर्त्यास मजकूर प्रदर्शित करण्यासाठी,
URL उघडण्यासाठी, ॲड्रेस बुकवर संपर्क जतन
करण्यासाठी किंवा मजकूर संदेश लिहिण्यासाठी क्यूआर कोड वापरले जाऊ शकतात. "क्यूआर
कोड" हा डेन्सो वेव्ह इन्कॉर्पोरेटेडचा नोंदणीकृत ट्रेडमार्क आहे. क्यूआर कोड
दोन प्रकारचे आहेत, डायनॅमिक क्यूआर कोड आणि स्थिर क्यूआर कोड.
स्टॅटिक क्यूआर कोड म्हणजे काय? (What is a Static QR Code?)
स्टॅटिक क्यूआर
कोडला स्थिर क्यूआर कोड म्हणतात. हा निश्चित माहितीसह एक क्यूआर कोड आहे. स्थिर
क्यूआर कोड स्कॅन केल्यावर वितरित केलेली माहिती थेट क्यूआर कोडमध्येच एन्कोड केली
जाते. क्यूआर कोड पांढर्‍या आणि काळ्या ब्लॉक्सच्या स्कॅन करण्यायोग्य नमुन्यांसह
बनलेले असतात. सर्व क्यूआर कोड वेगवेगळ्या प्रकारे संरेखित केले जातात. क्यूआर कोड
जितका मोठा तितका तो अधिक जटिल असतो. क्यूआर कोडमध्ये एन्कोड केलेली माहिती ही एक यूआरएल
आहे. बर्‍याच लोकांना यूआरएल वरुन क्यूआर कोडवर जायचे असते.
जर ती माहिती
(पुन्हा, सामान्यत: एक यूआरएल) बदलण्याची आवश्यकता असेल तर, क्यूआर कोडचा नमुना
आणि संरेखन बदलण्याची आवश्यकता असते. यापूर्वी कोणताही मुद्रित क्यूआर कोड
अप्रचलित बनवितो. स्थिर क्यूआर कोडसह अधिक माहितीचा अर्थ मोठा कोड असतो आणि नवीन
किंवा अद्ययावत माहितीचा अर्थ नवीन किंवा अद्ययावत क्यूआर कोड असतो.
स्टॅटिक क्यूआर कोड कशासाठी वापरले जातात? (What are Static QR Codes Used for?)
निश्चित माहितीसह
एक क्यूआर कोड गैरसोयीचे वाटेल. योग्य परिस्थितीत, ही आपत्ती देखील असू शकते. परंतु
क्यूआर कोडसाठी असंख्य प्रकारचे वापर आहेत जी अधिलिखित केली जाऊ शकत नाहीत:
एक-वेळ-वापर कोड जे
बदलणे आवश्यक नाही. माहिती स्वतःच अप्रचलित होते कारण वापर प्रकरण तात्पुरते आहे. कोड
संपादित करणे किंवा अद्यतनित करण्याची आवश्यकता नाही. एक-बंद पीआर कार्यक्रम किंवा
विपणन अभियान हे एक उत्तम उदाहरण आहे.
अशी माहिती जी बदलली
जाऊ नये. एन्कोड केलेला डेटा जसे की कर्मचारी क्रमांक, प्रवेश कोड किंवा अन्य संवेदनशील
माहिती. ते म्हणाले की, डायनॅमिक क्यूआर कोड स्थिर क्यूआर कोडइतकेच सुरक्षित असू शकते,
तरीही भविष्यात लवचिकतेची परवानगी देतो. परंतु, काही घटनांमध्ये, कोडशी संबंधित माहिती
संपादित करण्याचा पर्याय पूर्णपणे काढून टाकणे अधिक सुरक्षित वाटेल.
वैयक्तिक माहिती तुलनेने सोपी आहे आणि
क्यूआर सादर केलेले माध्यम पुन्हा पुन्हा पाहिले जात नाही. मेल स्वाक्षरी किंवा पेपर
रेझ्युमेचा विचार करा. लोक सामान्यत: आपले जुने ईमेल किंवा सारांश पुन्हा वाचत नाहीत.
वैयक्तिक माहितीसह क्यूआर कोडवर वापर मेट्रिक्सचा मागोवा घेणे देखील आवश्यक नाही. हे
काहीतरी गतिमान क्यूआर कोड करु शकते आणि स्थिर क्यूआर कोड करु शकत नाही.
स्टॅटिक क्यूआर कोड कालबाह्य होतात का? (Do Static QR Codes Expire?)
नाही, स्थिर
क्यूआर कोड कालबाह्य होत नाहीत. एखाद्या गोष्टीचा स्वत: चा कोड, कोडचा पॅटर्न आणि
संरेखन शारीरिकरित्या व्यत्यय आणत असल्यास स्थिर क्यूआर कोड अस्वाभाविक बनण्याचा
एकमेव मार्ग आहे. स्थिर क्यूआर कोडमधील माहिती क्यूआर कोडच्या काळ्या आणि पांढ-या चौरसांच्या
मॅट्रिक्समध्ये हार्ड कोड केलेली असते. हे सर्व स्थिर क्यूआर कोड करु शकते. हे
स्कॅन किंवा इतर वापर मेट्रिक्सचा मागोवा घेऊ शकत नाही, म्हणून आपणास पाहिजे असले
तरीही कालबाह्य होईल हे माहित नाही.
स्थिर क्यूआर कोड कसा तयार करतात? (How Do a Static QR Code Generate?)
मूलभूतपणे,
स्टॅटिक क्यूआर कोड तयार करणे आपल्याला त्यामध्ये एन्कोड करावयाची कोणतीही माहिती
अपलोड करणे आणि नंतर बटणावर क्लिक करण्याइतकेच सोपे आहे. हे ऑनलाइन करण्यासाठी
असंख्य पर्याय आहेत. आपण स्थिर क्यूआर कोड तयार करण्यापूर्वी लक्षात ठेवा, याला
मर्यादा कार्यक्षमता आहे, आणि भविष्यातील पुरावा होण्यास हे पूर्णपणे अक्षम्य आहे.
कोणतेही टायपो,
करेक्शन, मिसस्पेल किंवा अपडेट म्हणजे आपल्याला नवीन कोड आवश्यक आहे. आपण आधीपासून
आपला क्यूआर कोड वितरित केला असेल तर तो आपत्तिमय ठरु शकतो. आपण विनामूल्य स्थिर
क्यूआर कोड पीडीएफ जनरेटर ऑनलाइन वापरत असल्यास, असे काहीतरी चुकल्यास आपल्याला
समर्थन मिळणार नाही. बहुतांश घटनांमध्ये डायनॅमिक क्यूआर कोड हा एक चांगला पर्याय
आहे.
डायनॅमिक क्यूआर कोड म्हणजे काय? (What Is a Dynamic QR Code?)
डायनॅमिक क्यूआर
कोड हा एक क्यूआर कोड आहे ज्यात लहान पुनर्निर्देशन यूआरएल आहे. आपण संप्रेषण करण्याचा
प्रयत्न करीत असलेली माहिती स्थिर क्यूआर कोडप्रमाणेच क्यूआर कोडमध्ये एन्कोड
केलेली नाही. त्याऐवजी आपण संप्रेषण करण्याचा प्रयत्न करीत असलेली माहिती
वेबसाइटवर आहे. आणि डायनॅमिक क्यूआर कोड त्या वेबसाइटवर पुनर्निर्देशित आहे.
डायनॅमिक क्यूआर कोड कशासाठी वापरले जातात? (What Are Dynamic QR Codes Used for?)
बार, रेस्टॉरंट्स
आणि हॉटेलांमधील वेबसाइट मेनू बार कोड डायनॅमिक क्यूआर कोडसाठी एक आदर्श वापर
प्रकरण आहेत. मेनूवरील सामग्री सतत बदलत असते, मेनू आयटम, वर्णन आणि किंमतींच्या
कॅलेडोस्कोपसाठी खाते बदलण्यासाठी, सतत बदलणार्‍या यादीमध्ये एकच क्यूआर कोड
नियुक्त करण्याची क्षमता आहे. हे केवळ रेस्टॉरंट मेनूच्या प्रकारांवरच लागू होत
नाही, परंतु स्पा मेनू, पूलसाइड मेनू, स्थानिक क्रियाकलापांच्या शिफारसी आणि बरेच
काहीसाठी लागू होते. कोणताही मेनू जो जवळजवळ मागणी बदलत असेल डायनॅमिक क्यूआर
कोडसह डिजीटल बनविला जातो.
आपण डायनॅमिक
क्यूआर कोड वापरल्यास आपण कोठे, केव्हा आणि कोणत्या डिव्हाइससह कोड स्कॅन केला
होता हे आपण कॅप्चर करु शकता. विपणन मोहिमांमध्ये याचा अर्थ खूप मोठा आहे. विशेषत:
बार आणि रेस्टॉरंट्ससाठी. आपण वापरत असलेले क्यूआर कोड टेम्पलेट्स आणि क्यूआर कोड
विपणन धोरण स्कॅनिंग डेटाबरोबर तुलना करता येते.
टचलेस ऑर्डर आणि
कॉन्टॅक्टलेस देयके. मोबाइल ऑर्डरिंग आणि कॉन्टॅक्टलेस पेमेंट्ससारख्या प्रगत
कार्यक्षमतेस समर्थन देणारा कोणताही क्यूआर कोड डायनॅमिक क्यूआर कोड आहे.
यासारख्या वैशिष्ट्यांना सोयीसाठी आवश्यक माहिती स्थिर क्यूआर कोडमध्ये संग्रहित
करणे खूपच क्लिष्ट आहे. त्याऐवजी ते इतरत्र संग्रहित आणि अंमलात आणले जाईल आणि
क्यूआर कोड त्याकडे पुनर्निर्देशित होईल.
डायनॅमिक क्यूआर कोड कालबाह्य होतात? (Do Dynamic QR Codes Expire?)
डायनॅमिक क्यूआर
कोड कालबाह्य होऊ शकतात, परंतु हे केयूआर कोड कधी आणि कसे वापरायचे यावर अवलंबून
आहे. तांत्रिकदृष्ट्या, एक क्यूआर कोड कालबाह्य होत नाही. स्थिर क्यूआर कोड
प्रमाणेच, ते केवळ माहिती असलेल्या चौरसांचे मॅट्रिक्स असतात. परंतु डायनॅमिक
क्यूआर कोड निवडलेल्या वेळी कोणत्याही नवीन माहितीकडे पुनर्निर्देशित करण्यासाठी
केल्या जाऊ शकतात, कारण ते प्रभावीपणे कालबाह्य होऊ शकतात. याचा अर्थ असा होईल की
स्कॅनची एक पूर्वनिर्धारित संख्या, कालावधी, किंवा समाप्ती तारखेनंतर क्यूआर कोड
इतरत्र पुनर्निर्देशित होईल. हंगामी मेनूपासून दूर, उदाहरणार्थ. क्यूआर कोडमध्ये
हे मूळचे वर्तन नाही; हे असे काहीतरी आहे जे स्पष्टपणे सेट करावे लागेल. बहुतेक
वेळा, लोक जेव्हा क्यूआर कोड स्कॅन करण्यास अक्षम असतात तेव्हा ते कालबाह्यतेमुळे
होत नाही.
डायनॅमिक क्यूआर कोड कसा बनवायचा? (How to Make a Dynamic QR Code?)
डायनॅमिक क्यूआर
कोड बनविण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे डायनॅमिक क्यूआर कोड जनरेटर वापरणे, याला
डायनॅमिक क्यूआर कोड क्रिएटर म्हणून देखील ओळखले जाते. सिद्धांतानुसार, डायनॅमिक
क्यूआर कोड तयार करण्याची क्रिया स्थिर क्यूआर कोड तयार करण्यापेक्षा भिन्न नाही.
आपला स्वतःचा क्यूआर कोड कसा बनवायचा हे उल्लेखनीय सुसंगत आहे. आपण क्यूआर कोड
संबद्ध इच्छित माहिती अपलोड करा आणि एक बटणावर क्लिक करा. परंतु आपला स्वतःचा
डायनॅमिक क्यूआर कोड तयार करण्यापूर्वी काही गोष्टी विचारात घ्याव्यात.
प्रथम, तयार
करताना दोन प्रकारचे क्यूआर कोड समान असतात, ते वापरुन अद्यतनित केले जात नाहीत.
जर आपण डायनॅमिक क्यूआर कोड व्यापकपणे वितरीत करणार असाल तर ज्यांचा वापर मुख्य
व्यवसायात आहे, तर तज्ञ असलेल्या कंपनीसह भागीदारी करणे चांगले. आणि बॅक अप
घेण्यासाठी डायनॅमिक क्यूआर कोड जनरेटर सॉफ्टवेअर.
दुसरे म्हणजे,
आपल्याला स्वरुपनाबद्दल विचार करावा लागेल. डायनॅमिक क्यूआर कोडसह, आपण वेबसाइटवर
पुनर्निर्देशित कराल. याचा अर्थ आपल्याला वेबसाइट स्वरुपित करणे, प्रकाशित करणे,
संपादित करणे आणि अद्यतनित करणे आवश्यक आहे. हे बर्‍याच तांत्रिक ज्ञानाने होऊ
शकते. आपल्याला सामग्री व्यवस्थापन प्रणाली आणि वेबसाइट बांधकामांशी परिचित असणे
आवश्यक आहे. परंतु क्यूआर कोड तयार करण्यात आणि देखरेखीसाठी माहिर असलेली एखादी
कंपनी प्री-फॉरमेटेड उत्पादन देऊ शकते जी आपली कच्ची माहिती घेते आणि ती सुंदर
दिसते.
हे विशेषत: बार,
रेस्टॉरंट्स आणि त्यांच्या डिजिटल मेनूसह हॉटेलसाठी महत्वाचे आहे. क्यूआर कोड मेनू
टूलमध्ये एक साधा जुना स्प्रेडशीट अपलोड करण्यात सक्षम असणे आणि ब्रँडेड आणि स्वरुपित
केलेल्या प्रकाशित मेनूशी दुवा साधणारा एक छान, चमकदार डायनॅमिक क्यूआर कोड आहे.
डायनॅमिक क्यूआर कोड किंवा स्टॅटिक क्यूआर कोड? (Dynamic QR Codes or Static QR Codes?)
क्यूआर कोड शेवटी
कॉन्टॅक्टलेस कॉमर्सला महत्त्व देत असलेल्या जगात त्यांची योग्य भूमिका गृहित धरत
आहेत. फक्त क्यूआर कोडची आकडेवारी पहा. आणि लहान, साधे उत्तर असे आहे की आपण
व्यवसाय असल्यास डायनॅमिक क्यूआर कोड वापरा. आपण वैयक्तिक कारणांसाठी क्यूआर कोड
वापरत असल्यास आपण स्थिर क्यूआर कोड वापरु शकता.
आपण वैयक्तिक
किंवा एक-वेळ वापरासाठी हे करत असल्यास डायनॅमिक क्यूआर कोड वापरण्यात कोणतेही गैर
नाही. खरं तर, एक फायदा आहे. आपण आपल्या क्यूआर कोडशी संबंधित सामग्री संपादित
करण्याचा किंवा अद्यतनित करण्याचा पर्याय सोडता.
आपण व्यवसायीक
असल्यास स्थिर क्यूआर कोड वापरण्यास मोठ्या प्रमाणात गैरसोय होते. प्रथम, आपला
व्यवसाय आपण प्रकाशित केलेल्या प्रथम आवृत्तीमध्ये बॉक्स केला जाईल. दुसरे म्हणजे,
आपला व्यवसाय चुका सुधारण्यास किंवा काहीही अद्यतनित करण्यात सक्षम होणार नाही.
आणि शेवटी, आपण आपला क्यूआर कोड किती यशस्वी होईल याबद्दल अंधारात असाल कारण
आपल्याकडे त्यांच्या स्कॅनिंग किंवा वापराबद्दल कोणताही डेटा नाही.
स्टॅटिक आणि डायनॅमिक क्यूआर कोडमधील फरक (Difference Between Static and Dynamic QR Codes)
|
|
स्टॅटिक क्यूआर कोड |
डायनॅमिक
क्यूआर कोड |
|
आकार |
मोठा, दाट |
लहान, हलका |
|
संपादन क्षमता |
संपादन आणि अद्यतनित करु शकत
नाही\ |
संपादन आणि अद्यतनित करु शकता. |
|
वापर मेट्रिक्स |
वापर आणि स्कॅन
डेटा ट्रॅक करु शकत नाही. |
वापर ट्रॅक करु शकतो आणि डेटा
स्कॅन करु शकता. |
|
आदर्श वापर प्रकरणे |
वैयक्तिक वापर, एक वेळ वापर |
मेनू, आतिथ्य, विपणन, व्यवसाय,
सरकारी |
स्टॅटिक विरुध्द
डायनामिक क्यूआर कोडबद्दलचे संभाषण, प्राधान्य आणि गुणधर्मांपैकी कमी आणि तांत्रिक
प्रगतींपेक्षा कमी आहे. प्रथम क्यूआर कोड स्थिर क्यूआर कोड होते. त्यानंतर क्यूआर
कोड तंत्रज्ञान अधिक क्षमाशील, लवचिक उत्पादनांमध्ये विकसित झाले आहे. हा डायनॅमिक
क्यूआर कोड आहे आणि प्रत्येक परिस्थितीत हा अधिक चांगला पर्याय आहे. कोणतीही
क्यूआर कोड चाचणी ते दर्शवेल.
डायनॅमिक क्यूआर
कोड लहान आहेत कारण सर्व माहिती क्यूआर कोडमध्येच एन्कोड केलेली नाही. एन्कोड
केलेली एकमेव गोष्ट म्हणजे पुनर्निर्देशित यूआरएल म्हणजेच क्यूआर कोड लहान, सोपा
आणि कमी दाट असू शकतो. डायनॅमिक क्यूआर कोडमध्ये अद्यतनित करण्याची आणि वापर डेटा
ट्रॅक करण्याची क्षमता देखील आहे. हे त्यांना बहुतेक व्यवसाय आणि विपणन कार्यासाठी
आदर्श बनवते.